12 kwietnia 2022 r. pojawił się nowy, zmieniony projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, czyli tzw. ustawy o sygnalistach. Choć pierwotny termin na implementację unijnej dyrektywy minął już dawno, do ostatecznego uchwalenia ustawy wciąż jeszcze daleko. Nowy projekt uwzględnia część postulatów, pojawiających się w stanowiskach zebranych podczas konsultacji publicznych.
Ustawa o sygnalistach 2022 – zmiany w projekcie
Wśród najważniejszych zmian w nowym projekcie należy wskazać:
- Doprecyzowanie kręgu osób, które zgodnie z polską ustawą będą mogły być sygnalistami. Kim jest sygnalista w nowym projekcie? Ustawa rozszerza ten katalog o praktykantów, pracowników tymczasowych, funkcjonariuszy służb i żołnierzy zawodowych.
- Szersze i bardziej precyzyjne opisanie zakazu działań odwetowych, które nie mogą być podejmowane wobec sygnalisty, polegające np. na dopisaniu zakazu działań polegających na jakimkolwiek przymusie, zastraszaniu lub wykluczeniu, zakazu mobbingu, dyskryminacji, czy też zakazu wyrządzenia „innej szkody niematerialnej”, w tym nadszarpnięcia reputacji, zwłaszcza w mediach społecznościowych. Zakaz takich działań dało się wywieść wcześniej z dyrektywy i ogólnych przepisów prawa pracy i cywilnego, tym razem zdecydowano się ująć to jednak wprost.
- Skrócenie okresu przechowywania danych w rejestrze zgłoszeń wewnętrznych. Wcześniej projekt zakładał przechowywanie takich danych przez długi okres 5 lat. Obecnie proponowane jest 12 miesięcy liczonych od dnia zakończenia działań następczych.
- Obniżenie sankcji karnych za niezastosowanie się do nowego prawa. Przykładowo we wcześniejszej wersji projektu brak wdrożenia procedury zagrożony był karą do 3 lat pozbawienia wolności, teraz jest to jedynie kara grzywny.
- Nowe, bardziej dokładne uregulowania dotyczące ustnego zgłaszania nieprawidłowości m.in. wskazano na obowiązek udokumentowania takiego zgłoszenia poprzez nagranie rozmowy i jej transkrypcję. W razie braku takiej możliwości projekt wskazuje na konieczność sporządzenia odpowiednich protokołów.
- W nowym projekcie zdecydowano się na wydłużenie vacatio legis do 2 miesięcy, aby dać przedsiębiorcom więcej czasu na przygotowanie się do nowych wymagań prawnych.
Sygnaliści 360°
