Alert prawny!

ZMIANA WYSOKOŚCI OPŁAT W ELEKTRONICZNYM POSTĘPOWANIU UPOMINAWCZYM

Lubelski e-Sąd poinformował na swojej stronie internetowej, że z dniem 21 listopada opłaty od pozwów w elektronicznym postępowaniu upominawczym (e.p.u.) będą naliczane w nowej wysokości[1].

Wiąże się to z wejściem w życie ustawy z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (dalej jako u.now.), która istotnie zmienia przepisy procedury cywilnej oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (dalej jako u.k.s.c.), w tym w zakresie e.p.u. i wysokości opłat ponoszonych w tym postępowaniu.

Zmiany przewidują m.in. wprowadzenie obligatoryjnego umorzenia postępowania elektronicznego w przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty lub w przypadku wniesienia przez pozwanego sprzeciwu. Zmianie ulegają także zasady ustalania wysokości opłat w e.p.u.

W pierwszej kolejności, zgodnie ze znowelizowanym art. 505³⁷ § 1 k.p.c. w przypadku umorzenia postępowania każda ze stron ponosi koszty procesu związane ze swym udziałem w sprawie. W praktyce oznacza to, że powód nie otrzyma co do zasady zwrotu opłaty od pozwu w e.p.u. Jeżeli jednak powód, w terminie trzech miesięcy od dnia wydania postanowienia o umorzeniu e.p.u., wniesie pozew przeciwko pozwanemu o to samo roszczenie w postępowaniu innym niż e.p.u., wówczas skutki prawne, które ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, następują z dniem wniesienia pozwu w e.p.u. Na wniosek strony sąd, rozpoznając drugą wniesioną sprawę, uwzględni także koszty poniesione przez stronę w e.p.u. Powyższe zmiany wchodzą w życie z dniem 7 lutego 2020 r.

Nowelizacja zmienia także u.k.s.c., w tym w zakresie w jakim ustala ona wysokość opłaty sądowej w e.p.u. W praktyce zmiana ta oznacza niewielką podwyżkę opłat sądowych. Przed wejściem w życie u.now. powód zobowiązany był do poniesienia opłaty sądowej w wysokości ¼ z 5% wartości przedmiotu sporu. Po nowelizacji wysokość ta wyniesie ¼ z opłaty ustalanej na podstawie art. 13 u.k.s.c., a więc według poniższych zasad:

O ile kwestia wejścia w życie przepisów dotyczących e.p.u. w zakresie nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego nie budzi większych wątpliwości (przepisy wchodzą w życie z dniem 7 lutego 2020 r.), o tyle kwestia wejścia w życie zmian w zakresie u.k.s.c. nie jest oczywista. Przepisy przejściowe i wprowadzające u.now. przewidują bowiem (art. 17 pkt. 1 u.now.), że zmiany te wchodzą w życie po 14 dniach od ich ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, a więc z dniem 21 sierpnia 2019 r. W zakresie opłat w e.p.u. uchwalono jednak jednocześnie art. 12 ust. 3 u.now., zgodnie z którym w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie „niniejszej ustawy” opłaty w e.p.u. ustala się i pobiera zgodnie z przepisami u.k.s.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji. Ustawodawca nie sprecyzował jednak, w jaki sposób rozumieć pojęcie „niniejszej ustawy”. Można bowiem odnieść ją albo do ogólnej daty wejścia w życie całej u.now. (wówczas nowe opłaty w e.p.u. obowiązywałyby od 7 lutego 2020 r.) albo do daty wejścia w życie zmian w ustawie o u.k.s.c. (wówczas nowe opłaty obowiązywałyby od 21 listopada 2019 r.).

Zgodnie ze wskazanym powyżej komunikatem, interpretacja przyjęta przez e-Sąd uznaje za poprawną drugą z powyższych interpretacji. Wierzyciele muszą być więc gotowi na konieczność poniesienia nieco wyższych kosztów postępowania już od 21 listopada 2019 r. Zgodnie zaś art. 11 ust. 1 u.now. sprawy wszczęte przed dniem wejścia w życie  u.now.  rozpoznawane w e.p.u., do czasu zakończenia postępowania  w danej  instancji,  podlegają  rozpoznaniu zgodnie z przepisami w brzmieniu sprzed nowelizacji. Nowa wysokość opłat dotyczyć będzie więc spraw, które nie zostały wszczęte w e.p.u.
do 21 listopada 2019 r.

adw. dr Jan Prasałek

Legal expert
B2C Credit Management Division

E-mail [email protected]