Obecnie prawo oraz technologie zmieniają się w szybkim tempie, co wymaga od firm stałego dostosowywania się do nowych regulacji i standardów. Dwie istotne zmiany, które zaczną obowiązywać już wkrótce, to rozporządzenie DORA oraz dyrektywa NIS2. Obie te regulacje mają na celu poprawę bezpieczeństwa cyfrowego i odporności operacyjnej przedsiębiorstw. Przyjrzyjmy się bliżej, czym są i jakie znaczenie mają dla funkcjonowania różnych sektorów w Polsce.
Rozporządzenie DORA – co warto wiedzieć?
Już od 17 stycznia 2025 r. firmy z sektora finansowego oraz dostawcy usług cyfrowych, współpracujący z instytucjami finansowymi, (ICT) mają stosować zapisy nowego unijnego rozporządzenia DORA (Digital Operational Resilience Act).
Rozporządzenie DORA koncentruje się na ujednoliceniu zasad cyberbezpieczeństwa i odporności cyfrowej w instytucjach finansowych. Jego celem jest zwiększenie ochrony przed atakami hakerskimi, wyciekami danych czy próbami wyłudzeń. Dzięki tym regulacjom instytucje finansowe w Unii Europejskiej mają stać się bardziej odporne na cyfrowe zagrożenia.
Jakie obszary obejmuje DORA?
Rozporządzenie DORA nakłada na instytucje finansowe – takie jak banki, firmy pożyczkowe, dostawcy usług płatniczych i inwestycyjnych – obowiązek wdrożenia przejrzystych zasad zarządzania ryzykiem technologicznym. Podmioty te będą musiały prowadzić szczegółową dokumentację dotyczącą zarządzania bezpieczeństwem oraz regularnie oceniać potencjalne zagrożenia w obszarze IT.
Ważnym elementem jest zobowiązanie do przeprowadzania cyklicznych testów odporności cyfrowej we współpracy z niezależnymi, certyfikowanymi jednostkami. Testy te, dostosowane do wielkości instytucji i rodzaju działalności, obejmą funkcjonowanie kluczowych systemów IT, które mają znaczenie dla bezpieczeństwa klientów.
DORA wymaga również wymiany informacji o cyberzagrożeniach. Obowiązek raportowania incydentów oraz analizowania ich skutków ma pozwolić na szybsze reagowanie na potencjalne ryzyka i lepsze przygotowanie na przyszłe zagrożenia.
Co oznacza dla firm dyrektywa NIS2?
Dyrektywa NIS2 zastępuje wcześniejszą dyrektywę NIS i wprowadza bardziej szczegółowe wymagania dotyczące cyberbezpieczeństwa w UE. Jej głównym celem jest zapewnienie wyższego poziomu ochrony w sektorach kluczowych, takich jak energetyka, transport, ochrona zdrowia. Co istotne, NIS2 rozszerza krąg podmiotów zobowiązanych do przestrzegania jej wymogów, obejmując także średnie i duże firmy.
Dyrektywa obowiązuje w państwach członkowskich UE od 18 października 2024 roku. Choć Polska jeszcze nie wdrożyła jej przepisów, jest to jedynie kwestią czasu.
Dla polskich przedsiębiorców oznacza to, że firmy działające w sektorach objętych regulacją będą musiały wdrożyć nowe mechanizmy ochrony przed cyberzagrożeniami oraz przygotować się na regularne kontrole i audyty zabezpieczeń informatycznych. Implementacja dyrektywy NIS2 wiąże się z licznymi wyzwaniami.
Po pierwsze, przedsiębiorstwa będą musiały zainwestować w nowoczesne technologie służące ochronie sieci i systemów IT. Modernizacja infrastruktury IT, zatrudnienie specjalistów ds. cyberbezpieczeństwa oraz wdrożenie procedur zarządzania incydentami staną się priorytetem.
Kolejnym wyzwaniem jest obowiązek sprawozdawczości. Firmy będą zobowiązane do raportowania incydentów związanych z cyberbezpieczeństwem do wyznaczonych organów państwowych. To wymaga odpowiednich narzędzi do monitorowania zagrożeń i zdolności do szybkiego reagowania. Niedopełnienie tych obowiązków może skutkować poważnymi sankcjami finansowymi.
Choć dyrektywa NIS2 dotyczy głównie średnich i dużych przedsiębiorstw, a DORA instytucji finansowych, mniejsze firmy również odczują jej wpływ. Szczególnie te, które dostarczają usługi dla większych podmiotów, będą musiały spełniać wymagane standardy bezpieczeństwa, aby utrzymać współpracę ze swoimi kontrahentami.
Znaczenie nowych regulacji dla firm
Nowe regulacje, takie jak dyrektywa NIS2 i rozporządzenie DORA, wymagają od państw członkowskich i przedsiębiorstw wdrożenia skutecznych mechanizmów zarządzania ryzykiem i zgodności z regulacjami. Coraz istotniejsze staje się compliance, które nie tylko pomaga w spełnieniu wymogów prawnych, ale także buduje zaufanie klientów i partnerów biznesowych.
Chociaż ich wdrożenie wiąże się z licznymi wyzwaniami, stanowią one szansę na zwiększenie odporności organizacji na cyberzagrożenia oraz poprawę standardów bezpieczeństwa. Odpowiednie przygotowanie i podejście do tych wyzwań może przynieść długoterminowe korzyści zarówno dla przedsiębiorstw, jak i ich klientów, jednocześnie wzmacniając pozycję firmy na coraz bardziej wymagającym rynku.
