W projekcie ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym, Ministerstwo Finansów proponuje system, w którym największe firmy, zarówno międzynarodowe jak i krajowe, będą poddawane corocznym ocenom, czy opłacają co najmniej 15% podatku. Jeśli ich efektywny poziom opodatkowania będzie niższy, niż ustalone 15%, będą musiały uiścić podatek wyrównawczy. Projekt ma na celu wdrożenie globalnych zasad przeciwdziałania erozji podstawy opodatkowania (zasad GloBE) – głównej części tzw. Filaru II OECD. Na podstawie tych zasad, na świecie ma zostać ustanowiony minimalny poziom opodatkowania działalności gospodarczej. Filar II stanowi obok Filaru I jeden z dwóch elementów globalnej reformy podatkowej.
Kogo ma dotyczyć nowy podatek?
Nowy podatek ma dotyczyć grup kapitałowych, których łączne przychody przekroczą 750 milionów euro rocznie. System opiera się na trzech rodzajach podatków wyrównawczych:
- Globalny podatek wyrównawczy (II R) – ma być nim objęta jednostka dominująca najwyższego szczebla w grupie,
- Krajowy podatek wyrównawczy (QDMTT) – krajowy podatek działa na podobnej zasadzie do globalnego podatku wyrównawczego, ale prawo do poboru podatku zostaje w państwie, w którym znajdują się te jednostki,
- Podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków (UTPR) – nakłada opodatkowanie na jednostki dominujące w sytuacji, gdy działają one w innej jurysdykcji.
Celem projektu jest stworzenie równych warunków konkurencji, eliminując różnice w atrakcyjności podatkowej poszczególnych jurysdykcji. Ważne jest podkreślenie, że uwzględniany jest rzeczywisty, a nie nominalny, poziom podatku. Globalny podatek minimalny jest obliczany dla całej grupy spółek działających w danym kraju łącznie, a nie dla każdej spółki osobno.
W projekcie ustawy wprowadza się również nowe narzędzie interpretacyjne – opinię w sprawie opodatkowania wyrównawczego, aby zapewnić spójność i klarowność systemu.
Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2025 roku.
