Samo ściąganie długów to już za mało. Rynek zarządzania wierzytelnościami, przez ostatnie kilka lat, przyzwyczaił się już do niezapowiedzianych zmian legislacyjnych. Dla kancelarii prawnych i firm zajmujących się windykacją wymagało to szybkiego dostosowania się do zmieniających się realiów. Co to oznacza w praktyce?
Realia rynkowe
Ostatnie lata dla rynku zarządzania wierzytelności były okresem bardzo dynamicznym. Znaczącemu obniżeniu uległa liczba spraw kierowanych do postępowań sądowych i egzekucyjnych przez pierwotnych wierzycieli. Ci ostatni w coraz większym stopniu decydują się na sprzedaż wierzytelności, pozwalającą na uwolnienie kapitału i skierowanie go na kolejne produktywne przedsięwzięcia. Należy to połączyć ze zmieniającym się często stanem prawnym, zarówno jeżeli chodzi o projektowane ustawy, jak i orzeczenia sądowe, takie jak uchwała Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2016 r. w sprawie III CZP 29/16. Planowane zmiany dotyczące zakresu przedawnienia roszczeń, kolejnych ograniczeń dla firm pożyczkowych, czy rewolucji dotyczącej komorników sądowych, nie sprzyjają budowaniu zaufania do pewności i stabilności sytuacji prawnej wierzycieli.
Potrzeba wsparcia prawnego
Sytuacja ta prowadzi do poszukiwania przez wierzycieli doradztwa i wsparcia organizacyjnego ze strony podmiotów zewnętrznych. Kancelarie adwokackie i radcowskie oraz firmy windykacyjne w coraz szerszym stopniu wspierają przedsiębiorców. Przybierać to może postać windykacji polubownej, sądowo-egzekucyjnej, ale również opiniowania umów, procedur, przeprowadzania szkoleń, audytów, czy bieżącego wsparcia prawnego w zakresie spraw niestandardowych. Outsourcingowi podlegają więc w coraz większym zakresie postępowania sporne, restrukturyzacyjne, upadłościowe, czy spadkowe. Wymaga to pozyskania partnerów posiadających przygotowanie merytoryczne i doświadczenie w prowadzeniu postępowań sądowych i egzekucyjnych.
Cyfryzacja
Współpraca z podmiotami świadczącymi profesjonalnie usługi windykacyjne pozwala także na korzystanie z unikatowych rozwiązań informatycznych. Standardem staje się dostęp do aplikacji on-line, pozwalającej na dostęp wierzyciela do wszelkich informacji i dokumentów związanych ze sprawą za pomocą internetu. Kolejne modyfikacje idą natomiast w kierunku umożliwienia klientowi interaktywnego kontaktu z bazą danych kancelarii, wymiany danych, czy sporządzania raportów z wybranych zmiennych. Cyfryzacja dotyczy także wymiany informacji i pism między pełnomocnikami a sądami, komornikami sądowymi i organami państwowymi. Dzięki automatycznemu dostępowi do powszechnych rejestrów możliwa jest weryfikacja danych teleadresowych. Działania windykacyjne prowadzone są za pośrednictwem nie tylko tradycyjnych komunikatów mailowych, tekstowych, głosowych i korespondencji papierowej, ale także własnych portali internetowych, czatów i forów. Możliwość dokonywania płatności online, kontaktu za pośrednictwem czatu czy komunikatora dostosowuje kanały komunikacyjne do preferencji młodych użytkowników. Stosowanie najnowszych rozwiązań technologicznych zwiększa kontaktowalność z dłużnikiem. A preferowany dziś koncyliacyjny sposób prowadzenia rozmowy prowadzi często do zawarcia porozumienia, pozwalającego na uregulowanie zobowiązań bez ingerencji sądu czy komornika.
Dogadajmy się
Firmy windykacyjne i kancelarie prawne w coraz szerszym stopniu korzystają z pozasądowych metod rozwiązywania sporów. Postępowania polubowne, mediacje i ugody coraz częściej zastępują postępowania sądowe. Technologia pozwala na automatyzację wychodzących połączeń telefonicznych, wiadomości mailowych czy tekstowych i dostosowanie komunikatów do założeń określonych w bazach danych. Wszystko to jednak wymaga w pierwszej kolejności dotarcia do dłużnika. Skip tracing, „wzbogacanie danych”, czy umożliwianie kontaktu przez różnorodne kanały komunikacji pozwala na zwiększenie liczby ugód o kilkadziesiąt procent. Propozycje spłaty dostosowane są do możliwości płatniczych dłużnika, wierzyciele zaś gotowi są do znaczących ustępstw, jeżeli przekonają się o rzeczywistej woli spłaty długu.
Personalizacja
Ostatnie lata w windykacji oznaczają także daleko idącą personalizację. Eksperci przewidują różnorodne scenariusze windykacyjne i testują je w praktyce. Pozwala to na dobranie optymalnego przebiegu danej sprawy. W zależności od dotychczasowej historii kontaktów i spłat oraz czynników personalnych i osobowych, stosowana jest określona strategia windykacyjna. Pozwala ona na optymalizację kosztów postępowań, przy jednoczesnym zwiększeniu skuteczności działań i wysokości uzyskanych spłat. Działania te wzbogacane są o spersonalizowaną windykację polubowną. Inny bowiem przekaz kierowany będzie do osób młodych, korzystających z technologii mobilnych (płatności online i banki internetowe), inny zaś do osób przyzwyczajonych do form tradycyjnych, jak druczki pocztowe do przekazów pieniężnych. Kancelarie i firmy windykacyjne w coraz szerszym stopniu korzystają także z wpisów do rejestrów biur informacji gospodarczej, czy giełd długów, w stosunku do dłużników, którzy odmawiają spłaty zadłużenia.
Perspektywy
Nowoczesne zarządzanie wierzytelnościami nie może już opierać się na prostym, kilkuscenariuszowym procesie. Wymaga stosowania różnorodnych kryteriów i środków, których skuteczność badana jest przez specjalistyczne działy analityczne. Zarządzanie procesami windykacyjnymi w celu optymalizacji kosztów i zwiększania skuteczności wymaga stosowania najnowszych rozwiązań technologicznych. Dla wierzycieli masowych pozwala to na oczekiwanie od partnerów nie tylko skutecznej windykacji, ale także wsparcia prawnego, merytorycznego i organizacyjnego na najwyższym poziomie. Dostosowanego do indywidualnie ustalonych potrzeb i możliwości organizacyjnych i finansowych.
Jan Prasałek
Legal expert
B2C Credit Management Division
E-mail [email protected]
