Jak odnaleźć się w nowym Prawie Komunikacji Elektronicznej? Oto praktyczne porady dla przedsiębiorców

9 sierpnia 2024 r., po prawie czterech latach prac i konsultacji, prezydent RP podpisał Prawo Komunikacji Elektronicznej (PKE), które zastąpi dotychczas obowiązujące Prawo Telekomunikacyjne. Nowa ustawa wprowadza istotne zmiany i nałoży kolejne obowiązki na przedsiębiorców komunikacji elektronicznej, obejmując nowy krąg podmiotów niepodlegających wcześniej regulacji.

Prawo komunikacji elektronicznej – czy przedsiębiorcy mają się czego obawiać?

Prawo komunikacji elektronicznej wdraża unijną dyrektywę 2018/1972 ustanawiającą Europejski kodeks łączności elektronicznej oraz dyrektywę 2022/2380, tym samym jednym z celów ustawy jest ujednolicenie regulacji i zwiększenie spójności rynku telekomunikacyjnego w UE.

Kluczowe założenia nowej ustawy obejmą m.in. poniższe zmiany:

• ujednolicenie ładowarek do telefonów i innych urządzeń mobilnych (art. 278) – jeżeli urządzenia można ładować za pomocą ładowania przewodowego, muszą one być konstruowane w sposób umożliwiający ich ładowanie za pośrednictwem gniazda USB typu C
• dostawca usług komunikacji elektronicznej będzie zobowiązany do dostarczania konsumentowi zwięzłego podsumowania warunków umowy (art. 287) – podsumowanie będzie dostarczane konsumentowi bezpłatnie na trwałym nośniku, ma zawierać główne elementy informacji przedumownych, m.in. cenę usługi, okres obowiązywania umowy oraz warunki jej przedłużenia i zakończenia obowiązywania. Oświadczenie konsumenta o zawarciu umowy będzie skuteczne dopiero, jeśli zostanie potwierdzone po otrzymaniu tego podsumowania
• pojawią się uprawnienia konsumenckie limitujące długość trwania umowy z dostawcą usług (art. 301 ust. 1) – jest to ważne z punktu widzenia interesów konsumenta, gdyż uniemożliwia związanie konsumenta z danym dostawcą na okres dłuższy niż 24 miesiące i pozwala na częstsze niż dotychczas korzystanie z różnorodności wyboru usługi i jej dostawcy
• dostawca jest zobowiązany zwrócić konsumentowi środki z doładowań pozostałe na koncie (art. 331 ust. 1) – w przypadku wygaśnięcia ważności konta lub zmiany dostawcy usługi komunikacji głosowej dostawca zwraca konsumentowi, na jego wniosek, pozostałe na koncie środki z doładowań (środki z doładowań konta prepaid)
• powstanie narzędzie do porównywania dostępnych na rynku ofert usług dostępu do internetu oraz usług komunikacji interpersonalnej (art. 313 ust. 1) – narzędzie będzie certyfikowane przez Prezesa UKE na wniosek podmiotu oferującego to narzędzie, a informacja o gotowości jego powstania pojawi się w Biuletynie Informacji Publicznej UKE. Użytkownicy końcowi będą dzięki temu mieć bezpłatny dostęp do porównania ofert w przejrzysty sposób, informacje zawarte w narzędziu mają być jednoznaczne, aktualne i otwarte dla każdego dostawcy usług
• zgody na komunikację marketingową zostaną zredukowane (art. 398) – PKE uchyla przepis ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną dotyczący niezamówionych informacji handlowych. Wynika to z potrzeby uregulowania zagadnień marketingu bezpośredniego w jednym akcie prawnym, do tej pory kwestia komunikacji marketingowej była regulowana przez dwie ustawy, co powodowało wątpliwości czy przedsiębiorca ma obowiązek uzyskać dwie odrębne zgody na komunikację marketingową, czy też obowiązek uzyskiwania różnych zgód na komunikację zależy od środka komunikacji

Kogo dotyczą zmiany?

Przepisy nowej ustawy o komunikacji elektronicznej w znacznej mierze poświęcone są ochronie interesów konsumentów, m.in. poprzez opisaną już przejrzystość porównywania ofert czy obligatoryjnego podsumowania warunków umowy.

Poszerzeniu ulegnie natomiast katalog podmiotów oferujących działalność zapewniającą komunikację elektroniczną. Obok usług telekomunikacyjnych, dostarczania sieci telekomunikacyjnych i świadczenia usług z tym powiązanych ustawa tworzy kategorię podmiotów kwalifikowanych jako przedsiębiorcy komunikacji elektronicznej, czyli przedsiębiorcy telekomunikacyjni lub podmioty świadczące publicznie dostępną usługę komunikacji interpersonalnej niewykorzystującą numerów (np. Messenger), a więc świadczonych głównie za pośrednictwem Internetu.

Warto zwrócić uwagę również na objęcie ochroną poza konsumentami także mikro i małych przedsiębiorców. Przepisy dotyczące konsumentów stosuje się odpowiednio do użytkownika końcowego będącego mikroprzedsiębiorcą, małym przedsiębiorcą lub organizacją pozarządową, chyba że najpóźniej w chwili zawarcia umowy o świadczenie usług komunikacji elektronicznej wyraził on zgodę na to, żeby przepisy nie miały do niego zastosowania.

Prawo Komunikacji Elektronicznej nakłada nowe obowiązki dla przedsiębiorców

Nowa ustawa (Prawo Komunikacji Elektronicznej) nałoży liczne obowiązki na przedsiębiorców komunikacji elektronicznej. Przykładowe obowiązki obejmują:

• doręczenie konsumentowi informacji przedumownych oraz zwięzłe podsumowanie warunków umowy
• zakaz dyskryminacji użytkowników końcowych ze względu na obywatelstwo, miejsce zamieszkania lub siedziby
• publikowanie na stronie internetowej informacji o oferowanych usługach, ich cechach oraz cenach
• ograniczenia dotyczące jednostronnej zmiany warunków umowy przez dostawcę usług
• zapewnienie użytkownikom końcowym z niepełnosprawnościami dostępu do usług w sposób równoważny do dostępu, z jakiego korzysta większość użytkowników końcowych

Przedsiębiorcy będą zobowiązani do zachowania tajemnicy komunikacji elektronicznej oraz do zabezpieczania urządzeń telekomunikacyjnych, publicznych sieci telekomunikacyjnych oraz danych przed ujawnieniem tajemnicy. Dostawcy usług komunikacji elektronicznej będą musieli informować użytkowników końcowych o zakresie i celu przetwarzania danych oraz o możliwościach wpływu na ten proces. W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków, Prezes UKE będzie mógł nałożyć na przedsiębiorców komunikacji elektronicznej karę pieniężną do 3% przychodu osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym.

Przestrzeń dla nowych inwestycji

Nowe przepisy stwarzają korzystne warunki dla inwestycji w sektorze telekomunikacyjnym, szczególnie na obszarach wiejskich i oddalonych, co ma przyczynić się do wyrównania szans rozwojowych. W przypadku podejmowania się przez firmę tego rodzaju inwestycji, pomocne może okazać się wsparcie prawne. Kancelaria RK Legal wspiera firmy między innymi podczas:

• uzyskiwania licencji i zezwoleń;
• ochrony danych osobowych;
• zgodności z nowymi regulacjami UE.

Prawo Komunikacji Elektronicznej – jak przygotować przedsiębiorstwo na zmiany?

1. Sprawdź, czy twoja firma przesyła automatycznie informacje handlowe

Przepisy Prawa Komunikacji Elektronicznej wprowadzają zakaz używania automatycznych systemów wywołujących i telekomunikacyjnych urządzeń końcowych (w szczególności w ramach korzystania z usług komunikacji interpersonalnej) do celów przesyłania informacji handlowej. Przedsiębiorcy powinni zatem przeprowadzić audyt w zakresie utrwalonych w przedsiębiorstwie praktyk.

2. Uprość zgodę na komunikację elektroniczną

Nowa regulacja jednoznacznie reguluje kwestie uzyskania zgody na komunikację elektroniczną, regulowaną do tej pory zarówno przez art. 10 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, który wymagał zgody na komunikację za pośrednictwem e-maili, jak i art. 172 Prawa telekomunikacyjnego, który wymagał zgody na komunikację telefoniczną.

Częstym rozwiązaniem stosowanym przez przedsiębiorców było oddzielne pozyskiwanie dwóch zgód na obie formy komunikacji, bądź łączenia ich w jednym dokumencie. Nowe przepisy obejmują zarówno przesyłanie informacji handlowych, jak i marketingowych.

3. Przygotuj strategię przygotowywania zwięzłych podsumowań warunków umów

Takie podsumowanie będzie obligatoryjnym integralnym elementem każdej umowy i każdorazowo musi zostać zaakceptowane przez konsumenta. Będzie musiało zawierać m.in. nazwę, adres i dane kontaktowe dostawcy oraz dane kontaktowe na potrzeby składania reklamacji, jeśli są one inne, główne cechy każdej świadczonej usługi, cenę usługi, w tym cenę za jej aktywację, opłatę abonamentową lub inną okresową opłatę i cenę za jednostkę rozliczeniową usługi, okres obowiązywania umowy oraz warunki jej przedłużenia i zakończenia obowiązywania, informacje, czy i w jakim zakresie udogodnienia i usługi przeznaczone są dla użytkowników końcowych z niepełnosprawnościami.

4. Niech twoje usługi będą czytelne dla klientów

Dostawcy usług komunikacji elektronicznej są zobowiązani do jasnego i zrozumiałego przedstawiania informacji przedumownych. Aby zachować transparentność, zalecamy by przedsiębiorcy  zawarli informacje przedumowne w postaci dokumentowej: zakres i warunki świadczenia usługi komunikacji elektronicznej warto zawrzeć w regulaminie, a wszelkie ceny i opłaty za usługę komunikacji elektronicznej – w cenniku. Dodatkowo, aby uniknąć negatywnych konsekwencji dla przedsiębiorstwa, warto poświęcić uwagę szkoleniu operatorów mających bezpośredni kontakt z klientem. Prezentując ofertę powinni zdawać sobie sprawę z konieczności jasnego i prostego przedstawienia warunków współpracy potencjalnemu klientowi.

Przygotowanie się do nowych regulacji PKE wymaga aktywnego podejścia i skrupulatnego planowania, ale odpowiednie działania w długim terminie mogą przynieść realne korzyści. To może nie być łatwe, jednak z odpowiednim wsparciem prawnym proces dostosowania się do nowych przepisów nie powinien przysporzyć trudności. Kancelaria RK Legal dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu od lat jest partnerem dla firm chcących wykorzystać nowe możliwości, dbając o bieżącą zgodność z przepisami.

Jeśli masz pytania związane z nową regulacją, zapraszamy do kontaktu!

r. pr. Krzysztof Jędrzejczyk

Senior Associate, Corporate Receivables Department Zobacz w czym mogę pomóc