W odniesieniu do opłat stosunkowych utrzymano dotychczas obowiązujące rozwiązania, w myśl których podstawę ich ustalenia stanowi wartość świadczenia. Istotną zmianą przy określeniu kwot minimalnych, maksymalnych i stałych jest ustalanie ich kwotowo, a nie jak było do tej pory proporcjonalnie do średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Uzasadnieniem tego rozwiązania było uczynienie przepisów dotyczących opłat komorniczych spójnych z przepisami regulującymi wysokość opłat sądowych w sprawach cywilnych. Z punktu widzenia dłużnika takie rozwiązanie zastopuje zwiększanie kosztów postępowania egzekucyjnego wraz ze wzrostem średniego wynagrodzenia.

Legislator proponuje kwotowe wprowadzenie opłaty minimalnej w wysokości 100 zł oraz opłaty maksymalnej nie przekraczającej 50 000 zł. Zamianie ulegną stawki opłaty stosunkowej wyegzekwowania należności głównej, niezależnie czy spłata będzie dokonana z wynagrodzenia dłużnika, czy wpłat własnych dłużnika. Opłata wyniesie 10% należności głównej, a nie jak do tej pory 8% i 15%. Rozwiązanie to ma zachęcać dłużnika do bezpośredniego spłacania długu do wierzyciela bez naliczania dodatkowych kosztów oraz zrównać koszty egzekucji prowadzonej ze świadczenia wypłacanego przez Wojskowe Biuro Emerytalne, z opłatą stosunkową w przypadku egzekucji z wynagrodzenia albo rachunku bankowego.

W przypadku opłaty egzekucyjnej od świadczeń pieniężnych utrzymano dotychczasowe rozwiązania – opłatę egzekucyjną komornik ściąga wraz z egzekwowanym świadczeniem, proporcjonalnie do jego wartości. Mając jednak na uwadze występujące w praktyce nieprawidłowości oraz wątpliwości interpretacyjne, przyjęto, że tak pobierane opłaty winny być rozliczane przynajmniej raz na 6 miesięcy odrębnym postanowieniem. Może to doprowadzić do sytuacji, w której postanowienia wydawane przez komorników będą jeszcze mniej przejrzyste dla stron. Już przy obecnym stanie prawnym postanowienia komornika nie wskazują wierzycielowi jednoznacznie czy postępowanie zostało zakończone i czy przyznane zostały mu koszty zastępstwa.

Ustawodawca wprowadza minimalną opłatę w wysokości 100 zł, której nie stosuje się do opłat ściąganych na bieżąco. Rozwiązanie takie ma wyeliminować sytuacje, w których komornik egzekwując na bieżąco od dłużnika niewielkie kwoty, mógł każdorazowo naliczać opłaty w wysokości równej opłacie minimalnej, co wielokrotnie prowadziło do sytuacji, w której całość lub większość ściąganej kwoty stanowiły koszty.

Nowym rozwiązaniem zaproponowanym przez ustawę jest obciążanie wierzyciela opłata stałą w wysokości 5% wartości świadczenia. Nastąpi to w sytuacji, w której wierzyciel zawnioskuje o umorzenie postępowania. Jeżeli jednak wierzyciel wykaże, że umorzenie postępowania egzekucyjnego nastąpiło na skutek spełnienia świadczenia przez dłużnika po wszczęciu egzekucji, komornik pobierze tę opłatę od dłużnika. Jeżeli wniosek wierzyciela o umorzenie postępowania został zgłoszony przed doręczeniem dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, opłata pobierana od wierzyciela lub dłużnika wyniesie 100 złotych. To na wierzycielu więc będzie spoczywał obowiązek udowodnienia, że dochodził swoich praw w sposób właściwy.

Ustawodawca proponuje również wprowadzenie kolejnej opłaty stosunkowej w wysokości 10% egzekwowanego świadczenia, którą wierzyciel poniesie w przypadku niecelowego wszczęcia postępowania. Regulację tę można uznać za  kolejny sposób karania wierzyciela za to, że dochodzi swoich roszczeń.  Nasuwa się tu pytanie o istotę i zasadność instytucji powództwa przeciwegzekucyjnego, która jest powszechnie stosowana w takich przypadkach.

Podsumowując proponowane zmiany należy stwierdzić, że ich celem nie jest ochrona poszkodowanej strony postępowania egzekucyjnego, którą jest tak naprawdę wierzyciel. Zwiększenie praw dłużnika następuje przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów postępowania jakie będzie on ponosił. Uregulowanie wysokości opłat, poprzez ustalenie konkretnych kwot w przejrzysty sposób, jest natomiast rozwiązaniem czytelnym tak dla wierzyciela, jak i dłużnika, co należy uznać za krok w dobrą stronę.

Przemysław Chrapek

Junior Specialist
Corporate Client Department

E-mail [email protected]

Poznajmy się

Już ponad 300 firm zaufało naszym kompetencjom!
Napisz do nas: [email protected]
lub zadzwoń na: +48 22 380 33 44