Pod koniec stycznia 2024 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt, który przewiduje zmiany w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Procedowana nowelizacja ma na celu wprowadzenie istotnych udogodnień dla mikroprzedsiębiorców, w tym możliwość korzystania z tzw. wakacji od ZUS. Wakacje od ZUS stanowią formę wsparcia dla mikroprzedsiębiorców, pozwalając na tymczasowe zawieszenie płatności składek na ubezpieczenia społeczne w określonych sytuacjach. W świetle założeń projektu, mikroprzedsiębiorca ma zostać zwolniony z obowiązku opłacania należnych składek na jego ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy za wskazany we wniosku miesiąc kalendarzowy. Zwolnienie ma przysługiwać za jeden miesiąc w roku kalendarzowym, co będzie stanowiło pomoc de minimis. Jakie konkretnie przepisy zawiera projekt nowelizacji oraz jakie korzyści mogą przynieść te zmiany dla mikroprzedsiębiorców? O tym piszemy w dalszej części artykułu.
Zwolnienie z obowiązku opłacania składek
Zwolnienie będzie przysługiwało płatnikowi składek prowadzącemu działalność gospodarczą i będącemu mikroprzedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców. „Wakacje od ZUS” będą dotyczyły należnych składek samozatrudnionego na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy za wskazany we wniosku miesiąc kalendarzowy (również objęte nim będą składki na ubezpieczenie chorobowe, jeżeli ubezpieczony dobrowolnie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu w miesiącu kalendarzowym złożenia wniosku oraz w miesiącu go poprzedzającym).
Osoby korzystające z „wakacji składkowych” nadal pozostaną uczestnikami systemu ubezpieczeń społecznych (w przeciwieństwie, np. do korzystających z tzw. ulgi na start), jak również w dalszym ciągu mają być traktowani jako osoby prowadzące działalność pozarolniczą, m.in. na gruncie art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Ponadto, zwolnienie z obowiązku składkowego nie będzie wymagało formalnego zawieszenia własnej działalności – przedsiębiorca w danym okresie nadal będzie mógł osiągać zysk. Zwolnienie z opłacania składek ma przysługiwać wyłącznie za jeden miesiąc w danym roku kalendarzowym, co ma stanowić pomoc de minimis. Składki za miesiąc kalendarzowy objęty wakacjami w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne będą finansowane w całości z budżetu państwa za pośrednictwem ZUS, natomiast składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy będą podlegały refundacji ze środków publicznych.
Aby skorzystać ze zwolnienia z obowiązku opłacania składek, konieczne będzie złożenie wniosku w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym okres, który ma być objęty zwolnieniem. Zgodnie z treścią projektu, we wniosku trzeba będzie wskazać następujące informacje:
- dane płatnika składek
- oznaczenie miesiąca, w którym płatnik będzie zamierzał skorzystać z „wakacji składkowych”
- oświadczenie płatnika, że na dzień złożenia wniosku posiada on status mikroprzedsiębiorcy
- oświadczenie płatnika, że nie wykonywał w poprzednim lub w bieżącym roku kalendarzowym pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.
Projekt zawiera również regulacje, na podstawie których nie wszyscy przedsiębiorcy będą mogli skorzystać z „wakacji składkowych”. W treści projektowanego art. 17 ust. 3 ustawy, zostały wyodrębnione poszczególne sytuacje, które uniemożliwiają skorzystanie ze zwolnienia. Upraszczając zawarte we wskazanym przepisie regulacje, z „wakacji składkowych” nie skorzystają samozatrudnieni, którzy na chwilę przed założeniem działalności gospodarczej pracowali na tzw. etacie. Zgodnie z założeniami, nowelizacja ma wejść w życie 1 października 2024 r.
Korzyści dla mikroprzedsiębiorców
Wprowadzenie wakacji od ZUS dla mikroprzedsiębiorców może przyczynić się do stymulowania rozwoju sektora małych i średnich przedsiębiorstw oraz do poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Elastyczność w zarządzaniu finansami pozwoli mikroprzedsiębiorcom na szybsze dostosowanie się do zmieniających się warunków rynkowych oraz na efektywne wykorzystanie środków na inwestycje w innowacje, rozwój produktów oraz zatrudnienie nowych pracowników. „Wakacje składkowe” od ZUS mogą przynieść mikroprzedsiębiorstwom następujące korzyści:
- Oszczędności finansowe: ZUS stanowi znaczny koszt dla przedsiębiorców, zwłaszcza mikroprzedsiębiorstw. Wakacje składkowe pozwolą na tymczasowe zawieszenie opłacania składek, co może przynieść istotne oszczędności finansowe, szczególnie w trudnych dla firmy okresach.
- Wsparcie płynności finansowej: dzięki „wakacjom składkowym” mikroprzedsiębiorcy będą mogli zwiększyć swoją płynność finansową, co może być szczególnie pomocne w przypadku trudności finansowych lub w okresie rozwoju firmy oraz inwestycji.
- Poprawa konkurencyjności: obniżenie kosztów operacyjnych poprzez „wakacje składkowe” pomoże mikroprzedsiębiorcom w utrzymaniu konkurencyjności na rynku, zwłaszcza w branżach, gdzie koszty utrzymania są wysokie.
- Ułatwienie rozwoju firmy: zwiększona dostępność środków finansowych dzięki zwolnieniu od ZUS może umożliwić mikroprzedsiębiorcom inwestowanie w rozwój firmy oraz zakładanie nowych projektów.
- Elastyczność w zarządzaniu: „wakacje składkowe” mogą zapewnić przedsiębiorcom elastyczność w zarządzaniu finansami firmy, pozwalając na dostosowanie się do zmieniających się warunków rynkowych i sytuacji biznesowej.
Istotne wsparcie dla mikrofirm
Projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wprowadzający wakacje od ZUS dla mikroprzedsiębiorców stanowi istotny krok w kierunku wsparcia tej grupy podmiotów. Zmiany te przynoszą szereg korzyści, umożliwiając mikroprzedsiębiorcom elastyczniejsze zarządzanie finansami oraz stymulując rozwój działalności gospodarczej. Kluczowe jest jednak monitorowanie skutków wprowadzenia tych zmian oraz odpowiednie dostosowanie przepisów w celu zapewnienia równowagi między wsparciem dla przedsiębiorców a zachowaniem stabilności systemu ubezpieczeń społecznych.
